राग गुणकली
सकाळच्या रागांमध्ये गुणकली राग हा मूलत: भक्ती आणि करुणाचे प्रतीक आहे. हा राग भैरव थाटाचा आहे. हा मींड प्रधान राग आहे. राग दुर्गामध्ये कोमल ऋषभ आणि कोमल धैवत वापरल्याने राग गुणकलीचा तयार होतो.
राग मालकंसला पाच रागिणी आहेत आणि रागिणी गुणकली त्यापैकी एक आहे. गुणकली रागिणी हिवाळा आणि मालकंस रागाशी संबंधित सकाळची रागिणी आहे, ज्याचा उद्देश ध्यान, शांत मनःस्थिती जागृत करणे आहे. हा एक गंभीर राग आहे.
राग गुणकली हा एक सरळ राग आहे आणि तिन्ही सप्तकांमध्ये मुक्तपणे विस्तारता येतो. विशेषतः आलाप या रागात खूप छान विस्तारता येतो. हा राग जोगियासारखाच आहे. या रागाला गुणक्री किंवा भैरव गुणकली असेही म्हणतात. बिलावल थाटची आणखी एक गुणकली आहे जी सहसा ऐकली जात नाही.
गुणकली रागावर आधारित चित्रपट गाणी
1) हम क़श-म-क़श-ए-ग़म से गुज़र क्यों नहीं जाते फिल्म – मुक्त प्रेम
2) परबत के पीछे चंबे दा गांव – मेहबूबा 1976
३) यह कौन आज आया सवेरे-सवेरे – नर्तकी १९३९ – पंकज मल्लिक
४) कह दो कोई न करे यहाँ प्यार – गुंज उठी शहनाई १९५९
– संकलक : प्रिया मोडक
– संपादन : देवेंद्र भुजबळ. ☎️ 9869484800