रूपा आणि बानो दोघीही लहानपणापासून अत्याचाराने पीडित होत्या. मनातल्या खोल जखमा आज ही ओल्याच होत्या. कोणाशी तरी मन मोकळं करून सगळं बोलावं असं त्यांना वाटत होतं. आपली व्यथा ऐकणाऱ्याने आपल्याला कोणत्याही पातळीवर जज करू नये असं ही वाटत होतं त्या दोघींना. पण इथे त्यांच्या जखमांवर अनेक प्रश्नचिन्ह लावले गेले. त्यासाठी त्यांनाच दोषी मानले गेले. म्हणून कदाचीत माझ्या जवळ त्या आपलं मन मोकळं करत होत्या.
रूपा शांत होती. तिच्या तोंडून शब्द येत नव्हते. बानो म्हणाली, “वो दादी मुझे लेकर उस बस्ती के एक कमरे मे गयी. उधर बहोत अंधेरा था. मैं बोली थी उसको मुझे जाने दो. मैं अपने गाव चली जाऊंगी. लेकीन वो सूनी नही. फिर अंदर से एक आदमी आया. उसको देखकर मैं जोर से भागी कमरे के बाहर. लेकीन वो मुझे घसीटकर वापीस कमरे मे ले गया. और सिगरेट के चटके देने लगा”. मी तिला विचारलं, “वो आदमी कौन था ?” ती पुढे म्हणाली, “वही था दिदी मुझे दवाखाना ले गया था. उसने ही बेचा था हर जगह. मेरे पर नजर रखी थी उन लोगो ने. मैं समझी थी मैं भाग गयी हुं. बच गयी हुं. लेकीन ऐसा नही था. उस दिन खाने को कुछ नही दिया. मुझे बस कमरे मे बंद रखा. बाद में नेपाल भेज दिया. एक अंधेरी गाडी मे कपडे की बोरियो के साथ मेरे साथ पाच लडकी लोगो को छुपाकर कर कई बार उतरा चढाया. कुछ दिनो बाद पता चला फिर नागपूर भेजे गये है हम. तब से जह्नुम मे हुं”.
बानो चा हा प्रवास सुन्न करणारा होता. एक संध्याकाळी पावसा मुळे काही वेळ शाळेत थांबलेली बानो चार तास देखील सुरक्षित राहू शकली नाही. काय दोष होता तिचा ? की तिने तिच्या वडिलांच्या लहान पणासून ओळखीच्या असणाऱ्या चाचा वर विश्वास ठेऊन त्याने दिलेला चहा प्यायला.
अश्या अनेक निष्पाप, निर्दोष बालिका इथे आणल्या गेल्या आणि आज त्या वयाच्या या टप्प्यावर आहेत की, आर्थिक आवक कमी कमी होत जातेय आणि त्यांच्या मुलांची जबाबदारी देखील त्यांच्यावर आहे. अनेक आजारांनी त्यांना ग्रासलं आहे. अश्या परिस्थितीत त्यांना त्यांचा भूतकाळ आणि इथे आणल्या गेल्यामुळे उध्वस्त झालेलं त्यांचं आयुष्य सगळं परत डोळ्यापुढे येत आहे.
बानो आता शांत झाली होती. आपल्या उध्वस्त आयुष्याचे टप्पे आठवताना आतल्याआत तुटत जात होती. मी तिच्या हातावर हात ठेऊन तिला धीर दिला. रूपा ने पण तिच्या खांद्यावर हात ठेऊन तिला डोळ्यांनी ती पण तिच्या प्रवासात च आहे असं सांगण्याचा प्रयत्न केला कदाचित…..
क्रमशः
– लेखन : डॉ राणी दुष्यंत खेडीकर
– संपादन : देवेंद्र भुजबळ. ☎️ 9869484800
