कथा

“कोकरु”

रामू धनगर आपली शंभरभर मेंढरं घेऊन आज येरवाळीच डोंगरावर निघाला. पायाखालची वाट असल्यानं नेहमीप्रमाणं जागोजागी थांबत मेंढरं चरवत-चरवत डोंगरमाथा त्याला गाठायचा होता. शेवटी नेहमीच्या विसाव्याच्या जागी एकदाचा पोहचला.
रामूनं खांद्यावरच घोंगडे झाडा खाली अंथरले. घाम पुसुन घटकाभर विसावा घेत भाकरी सोडली. आता त्याला कोणतीच घाई न्हवती. वातावरण पण चांगलं होत. नेहमीच्या जागी सारे वेळेत पोहोचले होते. निवांत चटणी भाकरी कांदा गार हवेत खात होता. मेंढरं मनमुरादपणे चरत होती. रामानं जेवण निवांतपणे उरकले. चरणाऱ्या मेंढराना कोणताच धोका नव्हता. त्यामुळे भरल्यापोटी त्यानं छोटीशी डुलकी घेण्यासाठी तो घोंगड्यावर लवंडला. डूलका काडल्यावर झाडा- झुडपाचा पाला बेणून तो मेंढरांना घालु लागला.

दिवस मावळायला लागताच त्याला आता घरी परतायचे वेध लागले. जसा दिवस ढळू लागला तसं त्यानं मेंढरं गावाच्या रस्त्याला लावायला सुरुवात केली. पण का कुणास ठाऊक आज त्याला काही तरी चुकल्यासारखं वाटलं. एक कोकरू कमी वाटू लागलं. मग घरी परतताना मेंढरं बरोबर आहेत काय याची खात्री करावी असे त्याला वाटले. सगळी मेंढरं सारखी वाटत असली तरी त्याची मोजायची पद्धत आगळी होती. मेंढराच तंगड धरून एक एका बाजूला तर दुसरं दुसऱ्या बाजूला ढकलत तो अडाणी असूनसुद्धा बरोबर गणती करायचा. शंकेनुसार आज एक कोकरु कमीच भरलं.त्याला आश्चर्य वाटलं. मग खात्री करण्यासाठी पून्हा एकदा गणती केली. पण खरंच एक कोकरू कमी होतं.

रामूच्या नजरेसमोर कमी असणार कोकरु येऊ लागलं. कुठं राहीलं असल ? त्याला प्रश्न पडला. थोडा अस्वस्थ झाला. पण लागलीच त्यानं सारी मेंढरं गावाच्या दिशेनं रस्त्याला हाकलून दिली. मग मोठया कळवळयानं चुकलेल्या कोकरास तो साद घालू लागला. पण कुठूनही त्याला साद मिळत नव्हती.
मनानं हळव्या अन् कातर झालेल्या रामानं गावाच्या दिशेनं सोडलेल्या कळपाचा केंव्हाच विचार सोडून दिला होता. आता त्याचे फक्त चुकलेल्या कोकरावर लक्ष केंद्रित केलं होतं. चुकलेल्या एका कोकराऐवजी उरलेल्या मेंढराच्या कळपास घरी सुखरूप नेणं हा व्यापारी हिशोब त्यानं मनात सुद्धा आणला नाही. हरवलेल्या त्या कोकराची किंमत न करता आपण त्याचे रखवालदार आहोत याची जाण त्याला होती.

रामूनं कोकरु शोधायचा ध्यासच घेतला. चुकलेल्या कोकरांस आर्ततेने तो साद घालत राहिला. अन् आक्रीतच झालं. लांब दुरवरुन कुठून तरी त्या चुकलेल्या कोकराचा ओरडून-ओरडून दमल्यानं श्रांत आवाज त्याच्या कानावर पडला. तसा खसपसनाऱ्या झुडपाच्या दिशेने रामू वेगात धावला. झुडुपात व्याकूळ कोकरु अन् बावरलेलं कोकरु दिसताच त्याला पटकन उचलून त्यानं छातीशी कवटाळून धरलं. दोघेही एकमेकांकडे बघत होते. कोकरु देखील आनंदानं रामुला निर्धास्थ बिलगलं.रामूनं त्याला आनंदानं जमिनीवर सोडलं नाही. त्याला खांद्यावर घेत आनंदाने तोंडात येईल ते गाणं म्हणत पळत डोंगर उतरु लागला.

रस्त्यातल्या वाहत्या झऱ्यावर त्यांना कोकराला पाणी पाजलं. दोघंही निवांत पोटभर पाणी पिऊन रस्त्याला लागली. काठी नं घोंगड घेऊद्या की रे… मला बी जत्रला येऊद्या की… या रामाच्या गाण्याला कोकरु त्याच्या बँSS बँ आवाजात साद देत होतं. जिव्हाळा हा असाच असतो. खरा रखवालदार हा कधीच हिशोबी नसतो.

ईश्वर सुद्धा सुखात व्यवस्थित जीवन व्यथित करणाऱ्या लोकांकडे दुर्लक्ष करतो. पण दुरून लक्ष ठेवत असतो. चुकलेल्या, संकटात सापडलेल्या अन् आजारानं दुबळया झालेल्यानां तसेच आपल्यावर विसंबुन राहणाऱ्या भक्ताला असाच हृदयाशी धरतो. प्रेमाने सारा भार स्वतःच्या खांद्यावर घेतो. त्याचा रखवाला होऊन त्याला अलगदपणे सुरक्षित ठेवतो. त्याला अभयदान देतो. अगदी त्या निष्पाप कोकरासारखं.

— लेखन : संजय फडतरे. पुणे
— संपादन : देवेंद्र भुजबळ.
— निर्माती : सौ अलका भुजबळ. ☎️ 9869484800