राज कपूरच्या यशस्वी रुपेरी वाटचालीतील महत्वाकांक्षी आणि बहुचर्चित म्युझिकल प्रेमकथा असलेल्या ‘मेरा नाम जोकर‘ १८ डिसेंबर १९७० रोजी रिलीज झाला. त्याच्या प्रदर्शनास आज यशस्वी 51 वर्षे पूर्ण होत आहेत.
या चित्रपटाचे शूटिंग थीमनुसार सहा वर्षे सुरु होते. अभिनेता, निर्माता, दिग्दर्शक आणि संकलक राज कपूरच्या आर. के. फिल्म या प्रतिष्ठित बॅनरखालील हा सर्वाधिक बहुचर्चित चित्रपट आहे.
सुरुवातीला या चित्रपटाची लांबी ४ तास आणि ४३ मिनिटे (दोन मध्यंतर) अशी होती. हा चित्रपट प्रदर्शित करताना तो ४ तास ९ मिनिटे (दोन मध्यंतर) अशा अवधीने पडद्यावर आला. पण फस्ट डे फर्स्ट शोपासूनच तो पडला पडला अशी जोरदार आवई उठली आणि मग त्याची लांबी कमी करुन ती १७८ मिनिटे (एक मध्यंतर) अशी करण्यात आली.
या चित्रपटाचे लेखन के. ए. अब्बास यांचे आहे तर शैलेन्द्र, हसरत जयपुरी, नीरज, प्रेम धवन, शैली शैलेन्द्र आणि इंदिवर यांच्या गीताना शंकर जयकिशन यांचे संगीत आहे. ‘जीना यहां मरना यहां इसके सीवा जाना कहां’, ‘कहता है जोकर सारा जमाना’, ‘जाने कहा गये वो दिन’, ‘ऐ भाई जरा देख के चलो’, ‘दाग न लग जाए’ ही गाणी आजही लोकप्रिय आहेत.
या चित्रपटात राज कपूर, मनोजकुमार, सिम्मी, अचला सचदेव, ऋषि कपूर, धर्मेंद्र, दारा सिंग, पद्मिनी, केईना रबिआनकिना, राजेंद्रकुमार, ओम प्रकाश, आगा, राजेन्द्रनाथ, सुंदर, मुक्री, मारुती, पोल्सन, फजल खान इत्यादींच्या भूमिका आहेत.
या चित्रपटाचे मुंबईतील मेन थिएटर नाॅव्हेल्टी होते. अतिशय दणदणीत पब्लिसिटीने हा चित्रपट प्रदर्शित झाला.

– लेखन : दिलीप ठाकूर
जेष्ठ चित्रपट समीक्षक
– संपादन : देवेंद्र भुजबळ. 9869484800
अप्रतिम चित्रपट
मेरा नाम जोकर हा खरोखरच आठवणीतला चित्रपट..
राजकपूर आणि सीमी गेरेवाल यांचा अभिनय संस्मरणीय..
जीना यहाँ मरना यहाँ
जाने कहाँ गये वो दिन
ही गाणी एकताना आजही मनाला चीर पडते…
चित्रपट जरी आपटला तरीही लक्षात राहिला..