नमस्कार मंडळी.
आज पासून आपण “हवा हवाई” या लेखमालेचे नामांतर करीत असून ते आता “हवाई दलातील आठवणी” असे असेल, याची कृपया नोंद घ्यावी. आपला प्रतिसाद यापुढेही कायम राहिल, असा विश्वास आहे.
— संपादक
चिन्मयच्या अपहरणाचे नाट्य
मला पुण्याच्या पोस्टिंग वर येऊन काही महिने झाले असावेत. त्यावेळी आम्हाला ३११ बी असे क्वार्टर मिळाले होते. त्या क्वार्टरमध्ये काही मजेशीर घटना घडल्या. काही तर जीवघेण्या होत्या. याची आठवण यानिमित्ताने होते.
आमच्या चार क्वार्टर्स करता त्याचे चार घरात काम करणारे लोक आपल्या कुटुंबासह तिथे राहायची सर्व्हंटना परवानगी असे. ती परवानगी देण्याकरता त्या ऑफिसर्सनी जे तिथे राहतात त्यांच्या बद्दलच्या सर्व माहिती, आयडेंटिटी, रेशन कार्ड, ते राहण्याचा पत्ता वगैरे देऊन हवाई दलातील पोलीस त्याची शहानिशा करून मग त्या क्वार्टरमध्ये राहण्याची परवानगी देत असत. बऱ्याच वेळेला आधी जो ऑफिसर राहत होता तो पोस्टिंगवर गेल्यानंतर तिथे ज्याला ते क्वार्टर अलॉट केले गेले, त्या ठिकाणी आधीचे घरकाम करणारे कुटुंब पुढे तसेच काम करीत असे. त्यामुळे फारशी चौकशी न करता आधीचे घरकाम करणारे कुटुंब पुढे चालू राहत असत. सामान्यपणे तशीच परिस्थिती असल्यामुळे माझ्या मागच्या बाजूला राहणारे कुटुंब हे असेच कोणी असे. जोपर्यंत घरात येऊन काम करत असताना काही चोरी करत नाही किंवा अशा तऱ्हेचा अशी वागणूक देत नाही की त्यामुळे आम्हाला त्याच्याबद्दल संशय येईल म्हणून घरकाम करणाऱ्यांवर विश्वासाने पाहिले जाई.
एकदा घरकाम करणारी बाई काम करून परत जाताना अचानक तिच्या ओट्यामध्ये असलेले आमच्या घरातील तांदूळ अचानक सांडले. बायका नऊवारी नेसायच्या त्यामध्ये लपवलेले लक्षात यायचे नाही. पण अचानक तिची ही चोरी पकडली गेली नंतर तिला आम्ही काढून टाकले. त्या क्वार्टरमध्ये राहायला येण्याकरता आम्हाला विचारणा यायला लागल्या. आम्ही एका कुटुंबाला परवानगी देण्याकरता नवरा एमईएसमधे काम करत असल्याचे त्याने दिलेले प्रमाणपत्र सादर केले. पोलिसांनी व्हेरिफिकेशन केल्यावर ते राहायला आले. बाई घर कामांमध्ये मदत करत असे आणि तिचा नवरा माझ्या मुलाला, चिन्मयला, केंद्रीय विद्यालयात पोहोचवण्यासाठी सायकलवरून येत असे. तो टापटीप असलेला, इस्त्रीचे पॅन्ट शर्ट घालून सकाळी शाळा सुरू व्हायच्या वेळी आपली सायकल साफसफाई करून आमच्या घरासमोर येऊन थांबत असे. कधी पुढे तर कधी मागे बसवून शाळेच्या फाटकापाशी तो चिन्मयला सोडून परत येई आणि मुलाला सोडले बर का असं म्हणून आम्हाला रिपोर्ट देई. हे असे बरेच दिवस चाललेले होते. त्याचे टापटिपीचे आदबशीर वागणे, त्याचा तो पोशाख आणि वेळेवर नेणे, आणणे यामुळे आम्ही त्याच्यावर खुश होतो.
परंतु एक दिवस या सगळ्याला जबरदस्त धक्का बसला. काम करणारी त्याची बायको धावत घरात येऊन आम्हाला, ‘लवकर उठा उठा आणि तुमच्या मुलाला माझा नवरा पळवून नेणार आहे’. मी सुट्टीवर असल्यामुळे जरा अंथरुणाच लोळत होतो. मला नक्की काय करावे ते समजेना. परंतु त्या बाईंनी तातडीने जा म्हणून सांगितलं म्हणून मी मिळाले ते कपडे घातले आणि स्कूटरवरून चिन्मय ज्या रस्त्याने शाळेला जात असे त्या वाटेने निघालो. पुढे दप्तर पाठीला घेऊन चाललेला चिन्मय, त्याच्या मागे काही अंतर राखून तो नोकर मी पाहिले. कदाचित त्याला लक्षात आले होते की मी मागून त्याला पहात आहे. तोवर केंद्रीय विद्यालय क्र. १ चे गेट आले. चिन्मय गेटच्या आत गेल्याचे पाहिले. घरी आल्यावर जे ऐकायला मिळाले ते ऐकून मी थक्क झालो. आमच्या घरात काम करणारी त्याची बायको आम्हाला येऊन सांगत होती की गेल्या काही दिवसापासून माझा नवऱ्याने तुमच्या घराच्या किल्ल्या, सगळ्या बॉक्सच्या कुलपाच्या किल्ल्या डुप्लिकेट बनवलेल्या आहेत. तुम्ही नसताना ते सामान घेऊन जायचे आहे. शिवाय मुलाला पळवून नेऊन पैशाची मागणी करायचे मनसुबे तो त्याच्या मित्राशी दारू पिल्यानंतर बोलत होता. म्हणून आज तो ज्या वेळेला तुमच्या चिन्मयला घेऊन शाळेत निघाला, तेव्हा मी तुम्हाला सांगायला धावत आले. कदाचित त्याने त्याला पळवून नेण्यासाठी त्याच्या इतरांच्या मित्रांच्याकडे तो घेऊन जाण्याची शक्यता होती.
घराच्या मागे सर्व्हंट क्वार्टरमध्ये बसून अशा तऱ्हेचा घाट घालून माझ्या मुलाला पळवून नेऊन त्याच्या बदल्यात पैसे मागण्याची या माणसाची तयारी आहे हे ऐकून मला प्रश्न पडला की हे खरं आहे की खोटं ? मात्र या संदर्भात त्याच्या बायकोने जे काही सांगितले त्यामुळे माझी खात्री झाली की ही बाई उगीच बनवून काही सांगत नाही. पण ती आमच्या घरात काम करत असल्यामुळे सचोटीने आपल्या दुष्ट नवऱ्याच्या वेगवेगळ्या कारवाया सांगत होती. हा माणूस माझा नवरा असला तरी सुद्धा तो एक दुष्ट सायकल चोर म्हणून प्रसिद्ध आहे, बऱ्याच वेळेला तो कैदेत ही जाऊन आलेला आहे, तो फक्त सायकल चोरत नाही तर आजूबाजूला बऱ्याच काही अशा गोष्टी नजर ठेवून त्या पळवून बाहेर म्हणून विकण्याचा त्याचा व्यवसाय आहे. एम ईएस च्या काही लोकांच्या संगतीने तो तांब्याच्या तारा मिळवून त्या बाजारात विकतो.
मी तिला विचारले की तू आत्ता म्हणालीस की आमच्या घराच्या कुलपांच्या डुप्लिकेट चाव्या त्याने बनवलेल्या आहेत. ते कसे ? यावरती म्हणाली, ‘मध्यंतरी तुम्ही सुट्टीला गेलेला होता. त्यावेळेला त्याने आपल्या डुप्लिकेट मास्टर चावीने तुमच्या घराच्या गॅरेजमध्ये ठेवलेल्या सर्व बॉक्सेस ना लावलेल्या कुलपांच्या डुप्लिकेट चाव्या बनवण्याकरता रविवारच्या बाजारात चाव्या बनवणाऱ्यांना घेऊन तो तुमच्या गॅरेजमध्ये बसलेला होता. त्या डुप्लिकेट चाव्यांचा जुडगा, “हे बघ तुझ्या साहेबांचा डुप्लिकेट चाव्यांचा गुच्छा” असे म्हणून हसत हसत दाखवला ही होता!’ मग मला आठवले की काही दिवसापूर्वी सुट्टीवर गेले असताना असा वेळ त्याला सहजच मिळाला असावा. ती बाई पुढे म्हणाली, ‘जर तू हे साहेबाला सांगितलेस तर मी तुला जीवे मारीन.’ तशा धमक्या तो देतो. पण काल तुमच्या मुलाला पळवून नेण्याचा त्याचा कट ऐकून मला राहावले नाही आणि जरी त्यांनी माझा शारीरिक छळ केला तरी सुद्धा हे तुम्हाला सांगणे गरजेचे वाटले म्हणून मी पळत पळत तुमचा मुलगा शाळेला जाताना पाहिला तेव्हा सांगायला आले’.
त्या दिवशी नंतर असे घडले की तो घरी परतलाच नाही. कदाचित त्याला हे कळले होते की मी त्याला जाताना पाहिले होते. बरेच दिवस गेले आणि एक दिवस आम्हाला सांगण्यात आले की तिचा नवरा रात्री चोरून दुसऱ्या सर्व्हंट क्वार्टरमध्ये बायकांच्याशी संबंध ठेवून त्यांना पैसे चारून काय परिस्थिती आहे ही बातमी काढून घेतो.
मी पूर्वी सेक्युरिटी अफसर म्हणून नवी दिल्लीत काम केलेले असल्यामुळे मला या सर्वाची सामान्यपणे जाणीव झाली. आपल्या क्वार्टर मागे काय काय चाळे आणि धंदे चालतात याचा मलाही फटका बसला. माझ्या मुलाला काही झाले नाही. मी शाळेत जाऊन प्रिन्सिपल, क्लास टीचरच्या लक्षात आणून दिले आणि त्यांना हेही सांगितले की माझ्या मुलाला यातील काहीही सांगू नका. शाळेला सुट्टी झाल्यानंतर त्याला घ्यायला मी स्वतः स्कूलच्या गेटपाशी हजर असे. काही महिने गेले. तो फरारी होता. परंतु हे प्रकरण इथेच थांबणारे नव्हते. चिन्मयला पळवून नेणे हा त्याचा प्लान ही तर फक्त सुरुवात होती. यात पुढे काय काय घडले ते आपण पुढील भागात पाहू….
त्याला पकडायला सापळा रचला. पण…?
क्रमशः

— लेखन : विंग कमांडर शशिकांत ओक.
— संपादन : देवेंद्र भुजबळ.
— निर्माती : सौ अलका भुजबळ. ☎️ 9869484800