ठक् ठक्

वाचकहो, आज व्हॅलंटाईन दिवस. हल्ली सर्व जगांत प्रेमदिन म्हणून साजरा होतो. अर्थात प्रेम हे आईवडील मुलांचे, आजी, आजोबा, नातवांचे, मित्र-मैत्रिणींचे, प्राण्यांबरोबरचे …कितीतरी सांगता येईल असे. मात्र कितीतरी हृदयांची आज देवाण -घेवाणही होत असेल! तर आज आम्ही तुम्हांला गोष्ट सांगत आहोत ती अशाच एका हृदयाची, खरीखुरी घडलेली. इतकेच नव्हे तर आत्ता ती सारी आहेतच या धरतीवर. तर त्यांची कथा वाचून तुम्हांला काय वाटले ते सांगायला विसरू नका. त्यासाठी भावना आवरायला लागतील कारण…… वाचा म्हणजे कारण कळेलच …
– संपादक
ठक् ठक्
‘माझं पिल्लू ते’, रडणाऱ्या, नुकत्याच जन्म घेतलेल्या बाळाला नर्सच्या हातातून घेत मार्क उद्गारला अन् हळुवारपणे हृदयाशी धरताच बाळही रडायचं थांबलं. ‘छबडे, पटली नां ओळख’… आनंदाने जोजवत मार्क असंच काहीबाही म्हणत राहिला.

मलेशियामधील पेनांग मध्ये राहणारा, बांधकाम साहित्याचा व्यवसाय करणारा मार्क कोक वाह (Mark Kok Wah) आणि त्याची वित्तविषयक सल्लागार असलेली पत्नी एर्रिस तान यांची एकुलती एक गोड मुलगी कार्मेन! जिवापाड प्रेम करीत दोघे तिला वाढवू लागले. सारे शनिवार-रविवार, सुट्ट्या तिच्यासाठी !

जरा मोठी झाल्यावर सायकल, पोहणे. झू मध्ये तर कित्येक वेळा. प्रत्यक्ष प्राणी, पक्षी यांच्याबरोबर तासन् तास. त्यासाठी अनेकदा सिंगापूरलाही यायचे.

शाळेचा पहिला दिवस उजाडला. कार्मेन उत्सुक पण कावरीबावरी. शाळेच्या आवारात इतर मुलांना रडतांना पाहून तिलाही रडू आले. मार्कने हळूच उचलून घेतले नि तिचा हात आपल्या हृदयावर ठेवला नि आपला तिच्या. “You are here and I am here, dear. Hear… ठक् ठक् …Its for you dear”. तसंच एर्रिसनेही केलं. कार्मेनला हसू फुटलं. त्याच मूडमध्ये शाळेत गेली अन् पार रमली देखील.

वाढत्या वयानुसार विविध प्रदर्शने, प्लॅनेटोरियम, लायब्ररी यासाठी दोघेही योजनाबद्ध कार्यक्रम आखू लागले. लायब्ररीमध्ये मुलांच्या विभागात फळे, फुले, प्राणी, मानवी अवयवांची मॉडेल्स प्रत्यक्ष हाताळायला मिळाली. आपल्या शरीरातील अवयव बघून, त्यांची जागा, कार्ये समजून घेतांना तिला खूप मज्जा वाटली. हृदयाचे मॉडेल हातात घेतल्यावर ती मिस्किलपणे दोघांकडे बघत म्हणाली, “ठक् ठक्.. I know where it is. आणि उघडून एका कप्प्याकडे बोट दाखवीत… here you are Dad & Mom, here you are’, म्हणताच सारे हसले. अगदी ऐकणारे इतर पालकही !

शालेय वर्षे कशी भुर्रकन उडून गेली आणि पुढील शिक्षणासाठी सिंगापूरला नर्सिंग कोर्ससाठी तिला स्कॉलरशिप मिळाली. आवडीचे शिक्षण सहजप्राप्य झाले हा आनंद आणि आई बाबांपासून दूर म्हणून खेद. या दोघांची स्थिती तर अतिशय व्याकुळ. कार्मेन शिवाय घर, छे ! कल्पनाच करवत नाही. पण शिक्षण महत्त्वाचे. होस्टेलवर सारी सोय लावून अश्रुपूर्ण नयनांनी दोघे निघाले. काही अंतरानंतर मागे वळून पाहिले तर. कार्मेन तिथेच उभी राहून साश्रू नयनांनी एकटक बघत होती. दोघे थबकलेले पाहून धावत आली. दोघांचे हात आपल्या हृदयावर ठेवून, आपला एकेक त्यांच्या हृदयावर ठेवून, ”Mom, Dad, you are here, I am here, ठक् ठक् “, म्हणाली. तिघांनी घट्ट मिठी मारली अन् ‘माझं पिल्लू गं,’  मार्क उदगारला.

रुटीन सुरू झाले. रोज फोनवर भेटायचे, जेवणाखाण्याची चौकशी केल्यावरच झोपायचे, हा शिरस्ता. कार्मेन मन लावून अभ्यास करीत होती, मित्र-मैत्रिणींमध्ये रमत होती आणि आई-बाबांना रोज फोन करून खबरबात घेत होती/ देत होती. सारे काही सुरळीत चालले असतांना अचानक एक दिवस कार्मेन घेरी येऊन पडली. हॉस्पिटलमध्येच असल्याने त्वरित उपचार सुरूही झाले. आई बाबा तातडीने येऊन दाखल झाले. पण हाय रे दुर्दैव ! मेंदूमध्ये रक्तस्त्राव झाल्याचे निदान झाले. नर्सचे प्रशिक्षण घेत असलेल्या कार्मेनला अघटिताची चाहूल लागली होती कां ?

धावतपळत पोहोचलेल्या आईबाबांना दिसली ती कोमात गेलेली त्यांची छकुली ! आई-बाबांवर दैवाचा प्रचंड घाला! सिंगापूरच्या टॅन टॉक सेंग रुग्णालयात २५ दिवसांनंतर कार्मेनला ब्रेन डेड घोषित करण्यात आले. काहीतरी चमत्कार होईल या आशेवर असलेल्या कुटुंबावर आभाळच कोसळले.

शोकसागरात बुडालेल्या त्यांना डॉक्टरांनी बोलाविले आणि तिचे अवयव दान करण्याचे फॉर्म अनुमतीसाठी समोर ठेवले. थिजलेल्या नेत्रांनी बघत राहिले. तेवढ्यात आलेल्या आजीने विरोध दर्शविला. परंतु कार्मेनची इच्छा होती असे डॉक्टरांनी सांगताच त्यांनी थरथरत्या हाताने, भरल्या हृदयाने अनुमती दिली व यकृत, किडनी, स्वादुपिंड आणि हृदय याबरोबर इतरही अवयव एकूण आठजणांना देऊन कार्मेन त्यांची संजीवनी ठरली .

वडील मार्कचे वय ४६ वर्षे तर आई,एर्रिसचे वय ४३ वर्षे. पण कार्मेनच्या जाण्याने तरुण वयात ते विरक्त झाले. हसणे बोलणे संपून गेले. काळ कोणासाठीही थांबत नाही. दोघे आपापल्या नोकरीला जात होते पण सारा उत्साहच आटला होता. बोलणे व्हायचे ते कार्मेन बद्दलच. दोघे एकमेकांची समजूत घालायचे, ती आठजणांमध्ये आहे. ती गेलेली नाही, अवयवांच्या माध्यमातून अजूनही पृथ्वीतलावर आहे.

कधीतरी मार्क फेसबुक वर बोलता झाला,
“माझी कार्मेन आहे कुठेतरी, मला तिचे heartbeats ऐकायचे आहेत”. ………
फेसबुक वरील ही इच्छा वाचून सेरेना थरारली, भावनाविवश झाली, उलट सुलट विचारात डुबून गेली. सेरेना ली, कित्येक वर्षे Dilated cardiomyopathy या आजाराने त्रस्त होती. यामध्ये हृदयाभोवतालचे स्नायू इतके कमजोर होतात की, रक्तप्रवाह सुरळीत ठेवण्याचे काम हृदय करू शकत नाही. यामुळे हृदय बंद पडून मृत्यू येतो. यामुळे सेरेनाच्या हृदयाचे ठोके कधीच बंद पडले होते. कृत्रिम रक्तवाहिन्यांच्या तर्फे हृदयाचे कार्य बॅटऱ्यांतर्फे सुरू होते. दर बारा तासांनी या बॅटऱ्या रिचार्ज करणे गरजेचे होते.

३७ वर्षांची, तीन मुलांची आई, जीवनाची ही लढाई खेळत होती आणि अचानक २०१५ मध्ये तिचे नशीब बदलले. कार्मेनचे हृदयारोपण सेरेनाला करण्यात आले. आणि……… आणि तिचे हे नवीन हृदय शरीरात ठकठक करू लागले. जीवनाशी, दात्याशी अत्यंत कृतज्ञ असलेली सेरेना गप्प बसली नाही. जरी दात्यांची नावे कसोशीने गुप्त ठेवली जातात, क्लिनिक असिस्टंट म्हणून पार्टटाईम नोकरी करीत असलेल्या सेरेनाने धागेदोरे जुळविले आणि कार्मेन व तिच्या आईबाबांच्या माहितीपर्यंत पोहोचलीच. अवघ्या १८ वर्षांच्या कोवळ्या कार्मेनच्या मृत्यूने ती व्यथित झाली. न पाहिलेल्या तिच्या आईबाबांच्या परिस्थितीने दुःखी झाली. त्यांचे शहर, व्यवसाय, फेसबूक सारे शोधत भिरभिरत राहिली. तशातच तिने मार्कची पोस्ट वाचली आणि अत्यंत महत्त्वाचा निर्णय घेऊन, त्यांना पत्र लिहून आपले अस्तित्व जाहीर केले नि तुमची परवानगी असेल तर
“तिला” घेऊन मी घरी येते, असे नमूद केले.

सेरेनाचे पत्र मिळताच, मार्क, एर्रिस आणि दोन्ही आज्या थरारल्या. कुठल्या शब्दात सांगणार मनस्थिती ? भावनांचा हलकल्लोळ !! प्रचंड ओढीने सारे तिची वाट पाहू लागले. ठरल्याप्रमाणे १५ सप्टेंबर २०१७ रोजी सेरेना निघाली पेनांगला, “तिच्या” घरी ! इथे सारे तिच्या वाटेकडे डोळे लावून बसलेत. जगाच्या पाठीवर अशी भेट पहिलीच असावी.
“ती” आली, “त्यांनी” पाहिले, नि क्षणात ती “मॉम” म्हणत एर्रिसच्या गळ्यात पडली. दोघींचाही बांध फुटला. आवेग ओसरल्यावर पाहिले, मार्क एकटक, डोळ्यात प्राण आणून तिच्याकडे पहात होता. “डॅड” म्हणून बिलगली आणि आणलेला स्टेथोस्कोप त्याच्याकडे दिला. कापर्‍या हातांनी त्याने लावला आणि “ठक् ठक्” ऐकताच, त्याच्या डोळ्यांतून अश्रू वाहू लागले. “ती आहे, ती इथे आहे”, आवेगाने तो आईला, एर्रिसला सांगू लागला. दोन्ही आज्यांशीही गळामिठी झाली सेरेनाची.

ठरल्याप्रमाणे दोन दिवस सेरेना राहिली कार्मेनच्या खोलीत. तिच्या वस्तू, पुस्तके हाताळत तिच्या भावविश्वाचा वेध घेत राहिली. तिच्या आवडीचे पदार्थ करतांना चौघेही कुजबुजले, “दोघींच्या आवडीनिवडी सारख्याच आहेत.”
दोन दिवसांनी निरोप घेताना सेरेनाने सांगितले, “मी मुलगीच आहे तुमची. यापुढे नेहमी भेटी होणार”. पाणावलेल्या डोळ्यांनी चौघेही म्हणाले, “ती परत आली, आपल्याला आपली मुलगी मिळाली”.
“निघालीस ? Can I hug You ?” डबडबलेल्या डोळ्यांनी एर्रिसने विचारले.
सेरेनाने तिचे अश्रू पुसत आवेगाने मिठीत घेतले. दोन हृदये एकमेकांचे ठोके ऐकू लागले. किंचित वेळाने बाजूला होऊन एर्रिसने हळूच तिच्या हृदयावरून हात फिरविला, “खूप आनंद दिलास गं पोरी,” म्हणून निरोप दिला.
“ती”अजून सात रूपात आहे, असे म्हणत सेरेना मागे वळली तर मार्क, एर्रिस आणि दोन्ही आज्या, जगाचे भान विसरले होते ऐकण्यात, रेकॉर्ड केलेले तिच्या हृदयाचे ठोके….
ठक् ठक्, ठक् ठक् !!

– लेखन : नीला बर्वे. सिंगापूर
(संदर्भ : गुगल आणि वृत्तपत्रे,
फोटो सौजन्य  : स्ट्रेट टाइम्स)
– संपादन : देवेंद्र भुजबळ. ☎️ +919869484800