“यार ओक, तुझे रिव्हॉल्वर मला दे…!”
दिल्लीतील वेस्टर्न एअर कमांडमध्ये माझी पोस्टिंग होती. माझा मुख्य विभाग होता अकौंट्स ब्रांच, पण कमांडिंग ऑफिसरने एके दिवशी हुकूम दिला,
“ओक, तू सिक्युरिटी ऑफिसरची ड्युटी काही महिन्यांसाठी घे.”
“मी ? का ? मी तर फायनान्स ब्रांचचा आहे !”
“तूच सीनियर आहेस. नवीन अधिकारी येईपर्यंत तूच ही जबाबदारी घे.”
मनात खट्टू झालो. ही ड्युटी म्हणजे वेटाळलेली घंटा !
रोज रात्री हजारो जणांच्या कँपसमध्ये फेरफटका मारायचा—ऑफिसर्स, एअरमन, सिव्हिलियन क्वार्टर्सचे चोख निरीक्षण करायचे. वरून एअर मार्शलसारख्या धेंडांना नाराजही करायचं नाही !
सल्ला घेण्यासाठी मित्र मंडळींना गाठलं.
त्यांनी सांगितलं,
“लेखी नकार दे.
म्हणावं – मी सिक्युरिटी ट्रेनिंग घेतलेलं नाही, माझी ब्रांच अ‍ॅडमिन नाही आणि मी जनकपुरीत राहतो. १० किमी दूर. रोज रात्री गस्तीसाठी येणं शक्य नाही. एवढ्या मोठ्या मुख्यालयात दुसरे अधिकारी आहेत – त्यांना लावा.” मी तसेच लिहून दिले.
पण साहेबांनी तोंडी झापले, “तूच कर. पाहू कसा करत नाहीस ?”
झक मारत कबूल केलं. पण एका अटीवर—रात्री गस्त घालणं माझ्या जबाबदारीत नाही आणि काही झालं तर तुम्ही जबाबदार.
ही अट त्यांनी मान्य केली.
या काळात एक विचित्र घटना घडली…
संध्याकाळची वेळ होती.
मी मुख्य सिक्युरिटी सेक्शनच्या ऑफिसात बसलो होतो. आल्या आल्या ऑफिसचे दार घट्ट बंद करून एकजण दबक्या आवाजात म्हणाला,
“यार ओक,
तुझे रिव्हॉल्वर मला दे.”
तो होता बब्बर शेर !
दहा वर्षांपूर्वी कानपूरच्या पोस्टिंगमध्ये माझा जुना रूममेट जे बी गुप्ता याचा जिगरी दोस्त. आमच्या खोलीवर पत्त्यांचा डाव रंगायचा—रमी, तीनपत्ती, पपलू! त्याच टोळ भैरवातला हा बब्बर शेर.
आता समोर उभा होता. थरथरत म्हणाला,
“यार, आज रात्री पुरते
तुझे रिव्हॉल्वर दे. लोक मला जिवे मारायला येणार आहेत. मी मेलो तरी चालेल, पण त्या हरामीला ठार मारायचंय !”
मी हादरलो. मामला भलताच गुंतागुंतीचा होता. मी सिक्युरिटी ऑफिसर म्हणून Smith & Wesson. 32 Caliber चं रिव्हॉल्वर आणि काही गोळ्या अधिकृतपणे बाळगत होतो. माझे रिव्हॉल्वर त्याच्या हातात असले व तशात तो मेला किंवा त्याने दुसऱ्याला मारले तर माझे मधल्यामधे कोर्ट मार्शल होऊन सर्व्हिसमधून हकालपट्टीचे निमंत्रण होते ! मी ठामपणे नकार दिला.
तो खवळला —
“तू सिक्युरिटी ऑफिसर असून काय उपयोग ?”
“मी त्याला समजावले,
‘या कँपसच्या आत कोणीही कसा येऊ शकेल ? आणि आला तर त्याची जबाबदारी माझ्या शिरावर आहे.
मग तू का इतका घाबरला आहेस ?”
हळूहळू सत्य बाहेर आलं…
घर फोडून आत शिरण्या इतकी टोकाची परिस्थिती का येईल त्याचे खरे कारण मग मला कळले. त्याची मुलगी
ज्या ट्रान्सपोर्ट कंपनीत काम करीत होती, त्याच्या मालकावर ती भाळली होती. मुलगी प्रेमात अंध होऊन घरातून पळून जाऊन त्याच्याशी लग्न करेन म्हणून हट्ट धरून बसली होती. तो टग्या होता. त्याला बायका पोरे होती. म्हणून बब्बर शेर ने मुलीला घराबाहेर जायला बंदी केली होती. तो म्हणाला, “माझी मुलगी मूर्ख आहे. आज रात्री तो आमच्या घरी येणार आहे. घरात शिरून तिला पळवून नेणार. त्याचा हात धरून ती पळून जाईल. माझी अब्रू धुळीस मिळेल.”
त्याची प्रचंड अस्वस्थता पाहून वाईट वाटले. वयात आलेल्या तरुणींच्या हार्मोनल बदलामुळे असे विक्षिप्त साहस करायला त्या आनंदाने, उत्साहाने तत्पर होतात. आई, वडील, भाऊ – बहिणी वैरी वाटायला लागतात. माझं मन हेलावलं. ‘१६ वे वर्ष धोक्याचं’ का म्हणतात ते कळलं.
मी शांतपणे त्याला म्हटलं, “आता माझे काम हे राहील की तुला आणि मुलीला तो काही करू शकणार नाही’…”
मेन गेटपासून त्याच्या क्वार्टरपर्यंतचा रस्ता मॅपवर पाहिला.
माझा विश्वासू चीफी – एक खमका, हुशार, मल्याळी जूनियर वॉरंट ऑफिसर—याच्याशी सल्लामसलत केली.
त्याने सुचवलं, “सर, तुम्ही येऊ नका. तुम्हाला असे रस्त्यावर बसून राहायला बरे दिसणार नाही. मी आणि दोन पोलिस त्या क्वार्टरला वेढा घालून राहू. गेटवर कार चेकिंग, व्हिआयपी मुव्हमेंट आहे असं सिव्हिलियन गार्डला सांगा.”
मी विचारांती त्याचे म्हणणे ऐकले. रात्र झाली. दुसऱ्या दिवशी रिपोर्ट मिळाला…
चीफी म्हणाला, “सर, खरंच भारी प्रसंग टळला. तो इसम कार घेऊन आला. हातात पिस्तूल. मुलीचा हात धरून खोलीबाहेर नेत होता. वडील तिला खेचून घेत होते. आई आणि भाऊ त्याच्यावर तुटून पडले. पण आमचं कव्हर असल्यामुळे तो पिस्तूल न वापरता निघून गेला.”
नंतर तो मित्र मला भेटला. म्हणाला,
“थॅंक्यू यार…
बडी मेहेरबानी…!
एक विनंती—रिपोर्ट वर नको पाठवूस.”
मी मान हलवली. प्रकरण इथेच थांबलं…
पण…
काही वर्षांनंतर पुन्हा त्याची भेट झाली. बोलता बोलता म्हणाला,
“ओक, होनी को टाल नहीं सकते…”
ती मुलगी पुढे पुन्हा त्याच्यासोबत पळून गेली. काही दिवसांत त्याच्याकडून मार खाऊन परत आली. सुदैवानं आज तिचं लग्न होऊन ती अमेरिकेत स्थायिक आहे.
क्रमशः
— लेखन : विंग कमांडर शशिकांत ओक. पुणे
— संपादन : देवेंद्र भुजबळ.
— निर्माती : सौ अलका भुजबळ.